Biologische producten zijn booming, maar daardoor zijn er ook meer ondernemers in de sector die het niet zo nauw nemen met de regeltjes.
Van al het voedsel dat vorig jaar werd gekocht door consumenten, was 6,1 procent duurzaam, blijkt uit de Monitor Duurzaam Voedsel 2013 (pdf). Dat is iets meer dan het marktaandeel van 5,5 procent een jaar eerder.
De verkoop van biologische producten zit dus nog steeds in de lift, ondanks dat door de crisis Nederlanders meer op hun centen zijn gaan letten.
Supermarkten als Albert Heijn, Jumbo en Plus zien dat ook en hebben hun biologisch assortiment de afgelopen jaren uitgebreid. Maar zijn die producten ook echt biologisch? Hoe betrouwbaar is het keurmerk?
Het schandaal met vleesverwerker VION geeft wat dat betreft te denken. Via supermarkten als Albert Heijn is twee jaar geleden 11.000 kilo varkensvlees ten onrechte verkocht als biologische ham.
In de natuurwinkel weet je het zeker
Als je helemaal zeker wilt weten of vlees, zuivel of wasmiddel biologisch is, ga dan naar de biologische supermarkt of de natuurwinkel. "Daar worden alleen producten afgenomen van bedrijven die 100 procent biologisch werken", stelt directeur Jan Groen van Green Organics uit Dronten maandag in het AD. Hij teelt al bijna 15 jaar groenten, fruit en aardappelen.
Hoewel je met een biokeurmerk bijna altijd veilig zit — Groen: "Een supermarkt wil ook geen schandalen." — is er toch een minieme kans dat er in de keten iets 'fout' is gegaan. Groen schat die kans op 0,2 procent. Klein, maar niet verwaarloosbaar voor wie 100 procent biologisch wil eten.
Steeds meer biologische ondernemers
Dat biokeurmerken niet waterdicht zijn, komt onder andere doordat steeds meer ondernemers zich storten op de groeiende markt voor duurzaam voedsel. Elk jaar komen er zo'n 200 nieuwe bedrijven bij in de sector, die in totaal 3600 ondernemingen telt.
Maar de regels voor biologische boeren en voedselverwerkers zijn veel strenger dan voor gangbare bedrijven. En steeds vaker worden die regels overtreden.
Toezichthouder SKAL tikte in de eerste zes maanden van dit jaar 2300 biologische ondernemers op de vingers, meer dan ooit tevoren. Tijdens de 2519 inspecties werden er 339 'ernstige afwijkingen' geconstateerd en 26 'fatale afwijkingen'. In het laatste geval zijn bedrijven hun vergunning kwijtgeraakt.
Groen heeft een verklaring voor het toegenomen aantal overtredingen. "Veel bedrijven in de gangbare industrie doen het biologische er nu 'even bij'", zegt hij tegenover het AD. "Dan is het risico van besmetting groter, heb je meer kans dat de biologische keten wordt doorbroken."